Yaşanan doğal afet sonrası ilk yardım kadar psikolojik ilk yardımın önemi de aşikardır. Deprem ülkemizin sıkça yaşadığı doğal afetlerden biri olmasıyla beraber deprem ve sonrasının yıkıcı psikolojik etkileriyle de baş etme konusunda bilinçlenmemiz oldukça önemlidir. Deprem sonrası psikolojik etkilere nasıl müdahale edilmesi konusunu sizler için anlattık.
- Güvende Olduğunuzdan Emin Olun: Öncelikle yapılması gereken kişinin güvende olduğundan ve etrafındakilerin de tehlikelerden uzak olduğundan emin olmasıdır (1).
- Sakin Olun: Kendinizi ve etrafınızdakileri sakin tutmaya özen gösterin. Panik olmak ve çevredekileri panik halde bırakmak durumu iyileştirmek adına fayda sağlayan bir durum değildir (2).
- Temel İhtiyaçlarınızı Karşılayın: Öncelikle fiziksel sağlığınızı korumak adına yiyecek, su, ilaç, tıbbi malzemeler gibi ihtiyaçları gidermeye odaklanılabilir (1).
- Destek Grubu Oluşturun: Duygusal ve psikolojik destek adına etrafınızdakilerle, yakınlarınızla birbirinize destek olmanız ve bu desteği elinizden geldiğince göstermeniz önemli (3).
- Dinleyin ve Konuşun: Etrafınızdakileri dinleyin, onlarla konuşun. Bu durum hem sizin hem onların psikolojik destek görmeleri açısından çok önemlidir (3).
- Fiziksel Sağlığınıza Dikkat Edin: Sonraki süreçte yeterli dinlenmek, yeme içme düzenine dikkat edilmesi sizin fiziksel sağlığınızla beraber psikolojik sağlığınızı da olumlu yönde etkileyecektir (2).
- Profesyonel Yardım Arayın: Eğer yaşanan doğal afet sonrası etkilerle başetmede zorlanıyorsanız ve ciddi psikolojik etkilerini kendinizde görüyorsanız, örneğin rutin yaşantınıza devam etmekte zorlanıyorsanız, mutlaka bir profesyonelden yardım alın (4).
- Travma Sonrası Stres Belirtilerini Tanıyın: Huzursuzluk, uykusuzluk, kabuslar, anksiyete gibi belirtilerin farkında olun. Bu belirtileri kendinizde veya yakınlarınızda görüyorsanız mutlaka destek olun ve profesyonel desteğe yönelin (4).
Doğal afet sonrası süreçte her birey kendine özgü sorunlar, yaşantılar ve ihtiyaçlar geliştirebilir. Psikolojik destek yaşanan doğal afetin etkilerini atlatmak adına önemlidir. Eğer kendinizde veya yakınlarınızda doğal afet sonrası olumsuz etkilerle başa çıkmada zorlanma görüyorsanız bir ruh sağlığı uzmanından profesyonel yardım almanız önerilir.
KAYNAKÇA
- World Health Organization. (2011). Psychological first aid: Guide for field workers. World Health Organization.
- Bisson, J. I., & Lewis, C. (2009). Systematic review of psychological first aid. Commissioned by the World Health Organization, 2.
- Brymer, M., Layne, C., Jacobs, A., Pynoos, R., Ruzek, J., Steinberg, A., … & Watson, P. (2006). Psychological first aid field operations guide. National Child Traumatic Stress Network.
- Hobfoll, S. E., Watson, P., Bell, C. C., Bryant, R. A., Brymer, M. J., Friedman, M. J., … & Ursano, R. J. (2007). Five essential elements of immediate and mid–term mass trauma intervention: Empirical evidence. Psychiatry: Interpersonal and Biological Processes, 70(4), 283-315.