Kuşak Farklılıkları: Her Nesilden İnsanı Anlama Kılavuzu

Kuşak Nedir?

“Kuşak” kavramı, “jenerasyon” ve “nesil” kelimeleri ile eş anlamlı kullanılan bir kavramdır. Türk Dil Kurumu, kuşak kavramını “aynı yıllarda doğmuş, aynı yaşta aynı şartları paylaşan ve bu nedenle benzer kaderi, sorunları paylaşan ve benzer görevlerden sorumlu insan toplulukları” olarak tanımlamaktadır (www.sozluk.gov.tr/.). Yine başka bir ifadeyle tanımlayacak olursak; Çeşitli bilimler tarafından multidisipliner bir kavram olarak incelenen kuşak kavramı, temel olarak “bir grup insanın doğum günleri dizisi” olarak tanımlanmaktadır (Jopling, 2004).

Kuşak Yaşa Göre Mi Belirlenir?

Kuşaklar yaşa göre kategorize edilir ancak kuşakları sadece yaşa göre kategorize etmek bir noktada doğru değildir. Hayatı yaşama biçimi, teknoloji ile ilişkisi, sosyal hayatı yaşama biçimi, arkadaşlık ve aile hayatından beklentileri de kuşak farklılığını belirleyen unsurlardandır.

X KUŞAĞI (1965-1980)

X ismi başlangıçta bir İngiliz müzik grubunun ismi olarak ortaya çıkmıştır ve daha sonra bir kuşak adı olarak ise ilk defa 1989 yılında Coupland tarafından kullanılmıştır (www.wikipedia.org). Çeşitli ekonomik ve sosyal krizler döneminde doğdukları için kayıp kuşak olarak da adlandırılan X kuşağı, 1965 ile 1980 yılları arasında doğanları kapsamaktadır. Aynı zamanda X kuşağı, birbirine tamamen zıt olan iki kuşağın arasında kaldığı için ‘’ortanca kuşak’’ olarak da bilinir. Kendilerinden önceki veya sonraki kuşağa göre nüfusları daha azdır. Bu kuşaktaki insanların iş sadakati, tıpkı geçmiş kuşaklardaki gibi yüksektir.

X kuşağının özellikleri şunlardır:

• Rekabetçi, şüpheci ve otoriteye karşı kısmen saygılı bir nesildir.
• Yaşamak için çalışmaları gerektiği inancına sahiptirler.
• Farklı ırk ve dindeki insanlarla önceki nesillere kıyasla daha iyi anlaşırlar.
• Sanattan teknolojiye kadar pek çok büyük değişime tanık olmuş ve uyum sağlamışlardır.
• Onlar için daha az çocuk yapmak, daha iyi yaşam şartı demektir.
• Kadınların erkeklerden daha eğitimli olduğu ilk kuşaktır.
• Aileden ziyade arkadaşları ile birlikte büyümüşlerdir. Bu nedenle, aileye olan bağlılıkları diğer kuşaklara göre daha azdır.

Y KUŞAĞI (1981-1995)

Her şeyi sorguluyor olmalarından dolayı Y Kuşağına “WHY”kuşağı denmektedir ve kısaca “Y” diye yazılmıştır (Kuru, 2014: 2). Y kuşağı, birçok kişinin “Efsane Nesil” olarak adlandırdığı kuşaktır. Sokaklarda oyun oynayarak büyüyen ve bunu yaparken de teknolojiye ayak uydurmayı başarıp neredeyse her alana hakim olmayı başaran tek kuşaktır.

Y kuşağının özellikleri şunlardır:

• Kolay kolay tatmin olmayan, sorgulayıcı ve girişimci bir kuşaktır.
• Otoriteye karşı agresif bir tavır sergilemekten çekinmezler.
• Büyüklerinden ziyade kendi yaşlarında olan insanların görüşlerine daha da önem verirler.
• Y kuşağı için iş, keşfetmek istedikleri tecrübeler için maddi kaynak sağlayan bir araçtır.
• Kendilerini sosyal medyada ifade etme konusunda oldukça başarılıdırlar.
• Herhangi bir dine inanmayan insanların en yoğun olduğu kuşaktır.

• Diğer nesiller söz konusu olunca, Y kuşağının evlenme oranı düşük, ailesi ile yaşama oranı yüksektir.

K KUŞAĞI (1995-2002)

Gerek sosyal yaşamda gerekse iş yaşamında aşina olduğumuz X, Y ve Z kuşaklarından sonra, 2015 yılında yazın dünyasında, yeni bir nesli tanımlayan bir kavram olan K kuşağı yer almıştır. 1995-2002 yılları arasında doğan bireyleri araştırmak amacıyla bu kavramı ilk kez tanımlayan ve yazına kazandıran, Noreena Hertz (2015) olmuştur. Hertz, dünyayı varoluşsal süreçte bir tehdit olarak gören bu jenerasyonu tanımlarken “Hunger Games” (Açlık Oyunları) film serisinin ana karakteri olan (K)atniss Everdeen’den esinlenmiştir.

K kuşağının özellikleri şunlardır:

• Kaygı
• Geleneksel Kurumlara Olan Güven Sorunu
• Cömertlik
• Yalnızlık
• Yaratıcılık

Z KUŞAĞI (1996-2010)

Bu kuşağın üyelerine “Kuşak I”, “İnternet Kuşağı”, “Instant Online (her daim online)”, “Next Generation” ya da “iGen” adları da verilmektedir (Akdemir vd., 2013: 15). Bu kuşak aynı anda birçok işi (multitasking) yapabildiği için pek çok kaynakta araştırmacılar tarafından M Kuşağı olarak da adlandırılmaktadır (Toruntay, 2011: 82). Günümüzde en çok konuşulan ve hakkında araştırma yapılan nesil Z kuşağıdır. Z kuşağı kimilerine göre mükemmel, kimilerine göre işe yaramazdır. Teknolojinin içine doğan ve her gün yeni gelişmelere tanık olan bu kuşağın mensupları tamamen öngörülemez olarak tanımlanmaktadır.

Z kuşağının özellikleri şunlardır:

• Geleneksellikten uzak, yaratıcı ve tüketici bir kuşaktır.
• Teknoloji onlar için olmazsa olmazdır.
• Otoriteye karşı saldırgan veya umursamaz bir tavır sergilemektedirler.
• Bu kuşağın dijital okuryazarlığı düşüktür. Bunun sebebi sosyal medyada gördükleri her şeyi
• “doğru” olarak kabul etmeleridir.
• Dikkat süreleri önceki nesillere kıyasla daha da düşüktür.
• Diğer kuşaklara göre daha girişimci ve cesurlardır.

ALFA KUŞAĞI (2010- )

Alfa kuşağı, Z kuşağından sonra gelir ve dünya üzerinde ismi konulan son kuşaktır. 2013 yılından itibaren doğanlar Alfa kuşağı olarak adlandırılmaktadır. Alfa kuşağı, bütün mensupları 3. Milenyumda ve 21. yüzyılda doğmuş tek kuşak grubudur. Alfa kuşağının üyeleri, genel itibarıyla Y ve X kuşağı mensuplarının çocuklarıdır. Genelde oyuncaklar veya geleneksel medya araçlarından ziyade güncel teknolojik aletler ile vakit geçiren ve içine kapanık bireyler olarak bilinirler. (Prensky, 2001, s.1)

Alfa kuşağının özellikleri şunlardır:

• Dijital ortama doğdukları için dijital yerliler de denilmektedir.
• Bilgisayarların, video oyunlarının ve internetin yani dijital dünyanın anadilini çok iyi bilirler ve
• kendi içlerinde bu dili kullanırlar.
• Sosyal hayatta iletişim dijital ortamda sağlanır. Sanal arkadaşlık gerçek arkadaşlıktan daha etkilidir.
• Alfaların küçük yaşlarından itibaren eğlenceleri de eğitimleri de ekranlardan oluşmakta ve global karar vericiler için bu ekranlara maruz kalmanın ne gibi kodlar türetebileceği zamanla fark edilecektir.
• Aralarında en yaşlısının doğduğu yıl olan 2010’da iPad lansmanı yapılmış, Instagram sosyal mecralarda yerini almış ve “yılın kelimesi” “app” sözcüğünün olmuştur.
• “Ekranergenlik” (Screenager) bu neslin vazgeçilmezidir. 

KAYNAKÇA

http://en.wikipedia.org/wiki/Generation_X:_Tales_for_an_Accelerated_Culture

Arslan, Baran., & Nur, Erkan. (2018). Teknolojinin Yeni Çocuğu: K Kuşağı. AVRASYA Uluslararası Araştırma Dergisi, 6(15), 329 347.

Demirel, Zümrüt Hatun. (2021). Çalışma Hayatında Geleceğin İnsan Kaynağı: Alfa Kuşağı. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 18.

Kuru, İ. (2014). Y Kuşağı ve İş Yaşam Dengesi, Yüksek Lisans Tezi, Bahçeşehir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.

Mücevher, Muhammet Hamdi., & Erdem, Ramazan. (2018). X Kuşağı Akademisyenler İle Y Kuşağı Öğrencilerin Birbirlerine Karşı Algıları. Vizyoner Dergisi, 9(22), 60 74.

Prensky, M. (2001). Digital natives, digital immigrants. On The Horizon, 9(5), 1–6. Tootell, H., Freeman, M. and Freeman, A. (2014). Generation alpha at the intersection of technology, play and motivation. In R. H. Sprague Jr (Eds.). 47th Hawaii International Conference on System Sciences (HICSS), (82-90).

Toruntay, H. (2011). Takım Rolleri Çalışması: X ve Y Kuşağı Üzerinde Karsılaştırmalı Bir Araştırma, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.