Manipülasyon, kişinin kendi amaçlarına ulaşması amacıyla, bilinçli şekilde başka bir kişiyi yönlendirme veya etkileme eylemidir. Manipülasyon, kişinin gerçek niyetini gizleyerek bir başkasının duygularını, inançlarını veya kararlarını değiştirmek için belirli strateji ve taktikler kullanarak yaptığı psikolojik bir şiddet türüdür.
- Duygusal manipülasyon: Bu tür manipülasyon, bir kişinin başka bir kişinin duygularını kendi çıkarları için kullanmasını ifade eder. Örneğin, birini suçlu hissettirerek ya da sempati uyandırarak dileğini gerçekleştirmeye çalışabilir(1).
- Sosyal İstismar: Bu durum, manipülatörün toplumdaki bireyler veya gruplar üzerinde baskı uygulayarak hedeflerine ulaştığı anlamına gelir. Örneğin, topluluktaki popülaritesini veya statüsünü tehdit ederek birini manipüle edebilir(2).
- Bilişsel Çarpıtmalar: Manipülatörler, bir kişinin gerçekliği veya olayları algılama biçimini değiştirmek için bilişsel çarpıtmalar kullanabilir. Örneğin, bir olayın ciddiyetini abartabilir veya önemli bilgileri gizleyerek karşısındakinin gerçeği yanlış yorumlamasına neden olabilir(3).
- Manipülasyonun Etkileri: Uzun süreli manipülatif ilişkiler, kişinin benlik saygısını azaltabilir, kaygı ve depresyon gibi duygusal sorunlara yol açabilir(4).
- Manipülasyonu Önleme: Bireylerin manipülatif taktikleri anlaması, fark etmesi ve bunlardan korunması önemlidir(5).
Eğer ki davranışlarınızın sebebi siz değil de bir başkası ise o zaman manipülasyon altında olabilirsiniz. Bunu fark etmek ve hem manipülasyona maruz kalmamak hem de manipülatif davranmamak adına farkındalığımızı geliştirmemiz önemlidir.
KAYNAKÇA
- Simon, G. K. (1996). In sheep’s clothing: Understanding and dealing with manipulative people. Parkhurst Brothers Inc Pub.
- Dutton, D. G., & Painter, S. (1993). Emotional attachments in abusive relationships: A test of traumatic bonding theory. Violence and Victims, 8(2), 105-120.
- Beck, A. T., & Haigh, E. A. (2014). Advances in cognitive theory and therapy: The generic cognitive model. Annual Review of Clinical Psychology, 10, 1-24.
- Stines, S. (2017). Recovery from narcissistic abuse through a spiritual lens: Who is in charge?. Journal of Spirituality in Mental Health, 19(1), 39-54.
- Braiker, H. B. (2004). Who’s pulling your strings? How to break the cycle of manipulation and regain control of your life. McGraw Hill Professional.